Onderzoek
KRO-NCRV

Wat voor een gevolgen heeft AI op onze maatschappij?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat voor een gevolgen heeft AI op onze maatschappij?

Artificial intelligence (AI) is steeds meer aanwezig in onze maatschappij. Het verandert onze manier van leven en met elkaar omgaan en daar gaat het te weinig over, volgens Cultuursocioloog en AI-expert Siri Beerends. "Ik denk dat we ons onvoldoende bewust zijn van de manier waarop wijzelf veranderen door AI", zegt Beerends in Spraakmakers.

Video niet beschikbaar

Met het gebruik van AI geven we steeds meer uit handen. Van de route die we rijden, tot wat we te zien krijgen op sociale media. Dat brengt een boel gevolgen met zich mee. "Het is nogal een verschil of je zelf afwegingen maakt of dat je ze laat afhangen van calculaties" stelt Beerends. "Alles moet zo efficiënt en snel mogelijk, dat was voorgaand al van grote waarde in de maatschappij. AI helpt ons daarbij, maar dit is niet altijd de meest vruchtbare route."

Deskilling

AI wordt veel gebruikt als hulpmiddel, iets om op te steunen. Maar Beerends gelooft dat we ons daar op verkijken. "Je kan heel nonchalant zeggen dat we bij iedere techniek vaardigheden verleren, ook wel deskilling genoemd, en dat we daar vaardigheden voor in de plaats krijgen", zegt Beerends. "Maar het is belangrijker om te kijken welke vaardigheden we nodig hebben om een betekenisvol leven te lijden." Volgens Beerends hebben we als mens steeds meer moeite met het voeren van een goed gesprek.

Statistiek op steroïden

"We hebben de neiging om blind op statistieken te vertrouwen", stelt Beerends. "AI is statistiek op steroïden". Oftewel, het is zeer geavanceerde statistiek. Volgens Beerends worden we hierdoor steeds luier in het maken van keuzes. "Wanneer AI ons verteld wat de ideale partner of restaurantkeuze is. Hoeven we zelf geen alternatieve paden meer te verkennen."

Het gevaar

Beerends vertelt dat onze hele mannier van mens zijn wordt veranderd door de technologie. "Het is gebaseerd op zwart-wit logica, daardoor verleren we om de tinten grijs te zien", zegt ze. "Onze tijdlijn is met behulp van AI volledig op ons afgestemd en daardoor worden we steeds minder geconfronteerd met andersdenkenden." Volgens Beerends haalt dat frictie weg. Hierdoor worden mensen bang om de confrontatie onderling nog op te zoeken. Antropoloog Jitske Kramer vult hierop aan. "Wij zíj́n frictie en onduidelijkheid. Wat je zegt is dat we op deze manier onze menselijkheid zijn aan het verliezen", zegt Kramer. "Juist op die grenzen, tussen de hokjes waar AI ons in plaatst, daar gebeurt het! Zowel in spanning als in emotie, die wij als mens nodig hebben", zegt Spraakmaker en cabaretier Dolf Jansen.

Of het erg is, ligt volgens Beerends aan wat voor een soort mens je wilt zijn en wat voor een samenleving je zelf nastreeft. "Je kan het mensen uiteindelijk niet gaan verbieden. Dat inzicht moet vanbinnen uit komen."

KRO-NCRV
Bij KRO-NCRV geloven we dat de samenleving rechtvaardiger, eerlijker, groener en liever kan.
Maak morgen mee, KRO-NCRV.

Ster advertentie
Ster advertentie