Verdriet of instinct: waarom liet deze orka haar dode jong niet los?
- Nieuws
- Verdriet of instinct: waarom liet deze orka haar dode jong niet los?
De ontroerende beelden gaan de hele wereld over: een moeder-orka die haar overleden jong twee weken lang in het water voor zich uit duwde. Is dat rouwgedrag, of is er toch iets anders aan de hand? Nieuws en Co vraagt het aan onderzoeker en zeezoogdierenarts Niels van Elk.
We moeten niet ál onze energie aan één dode orka besteden
Ruim 1600 kilometer legde orka Tahlequah af, terwijl ze haar dode jong vooruit duwde om te voorkomen dat het zou zinken. Afgelopen zaterdag werd de moeder-orka voor het eerst zonder het karkas gezien. Volgens onderzoekers lijkt ze er goed aan toe te zijn.
Verdriet of toch instinct?
Het gebeurt wel vaker dat orka's hun overleden jong niet willen loslaten, vertelt onderzoeker Niels van Elk van het Erasmus Medisch Centrum. De vraag is alleen hoe we dat moeten interpreteren. Heeft het te maken met rouw en verdriet, of plakken we te veel menselijke eigenschappen op een dier als we dat denken? Van Elk denkt dat laatste. Dat de orka zich nu alweer monter gedraagt, vlak nadat ze het jong heeft losgelaten, wijst volgens hem niet op rouwgedrag.
"Orka’s verliezen best vaak hun jongen", vertelt de onderzoeker, "ze zijn erop ingesteld om dan zo snel mogelijk weer zwanger te worden om dat verlies goed te maken. Dus ze hebben eigenlijk niet de instelling om hier lang bij stil te blijven staan." Van Elk denkt eerder dat de orka niet doorhad dat haar jong al dood was, en dat ze het dus al die tijd boven water hield vanuit haar instinct om voor haar kroost te zorgen.
Het grotere geheel is belangrijker
De foto’s van de orka-moeder gaan de hele wereld over en maken nogal wat emoties los. Hoe kijkt Van Elk daar tegenaan? "Ik hoop dat we ervoor waken dat we al onze emotie en aandacht aan besteden aan dit ene individuele geval," zegt hij, "en dat we dan niet meer kijken naar het achterliggende plaatje."
Volgens de onderzoeker is het veel belangrijker dat we nadenken over het grotere geheel: hoe we omgaan met onze omgeving.
De invloed van de mens op de natuur is enorm, benadrukt hij. Zo staat de populatie van deze orka’s enorm onder druk vanwege voedselgebrek, dat grotendeels te wijten is aan watermanagement en overbevissing. Maar gelukkig kan de mens ook juist op een goede manier ingrijpen in de natuur. Van Elk: "Je moet ook beseffen dat we wel degelijk met z’n allen positieve actie kunnen ondernemen en dat dat enorm veel verschil kan uitmaken."
Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.
NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap
