Verhalenbundels en oorlogsromans in de Boekenpodcast

Vroeger schreef ik - J.M.A Biesheuvel

Onno: "Maarten Biesheuvel was de koning van het korte verhaal. Dat was ergens ook zijn beperking, dat hij alleen maar verhalen kon schrijven. Tenminste, zo voelde hij dat zelf. Ik denk juist dat het een kracht is dat het genre hem zo goed paste."

"In de laatste tijd van zijn leven schreef hij minder en minder, het werden postzegels, fragmenten, en stond uiteindelijk helemaal stil. Toen ik aan Biesheuvel vroeg wat er op zijn grafsteen moest staan, zei hij: 'Vroeger schreef ik, maar nu leef ik.' Dat was zijn gedroomde grafschrift."

"Een paar jaar voor de dood van Maarten Biesheuvel verscheen Verhalen uit het gekkenhuis. Aart Hoekman, een goede vriend en uitgever van Biesheuvel, bundelde de verhalen die vanuit het gekkenhuis waren geschreven.

Zelfhaat

"Toen Eva Biesheuvel twee jaar geleden overleed, smeedden Maarten en Aart plannen om een bundel te maken van verhalen uit volstrekt obscure blaadjes. Voor het zover was overleed Biesheuvel. Toen moest het huis worden opgeruimd, een taak die aan Aart Hoekman werd toebedacht. Hij vond toen achter het bureau tussen de kattenharen en het stof van decennia op een plank in de kamer van Maarten, maar ook in de kamer van Eva, allemaal verhalen die Maarten had verscheurd of had verstopt."

Chris: "Zijn zelfhaat heeft heel veel moois in de prullenmand gebracht."

Onno: "Wat mooi is aan deze gevonden verhalen is dat je in al die verhalen meteen duikt in de wereld van Biesheuvel die je zo goed kent. De liefde voor Eva, de liefde voor dieren, in de stijl dat het eigenlijk alleen maar doorgaat. Het gaat alle kanten op."

"Biesheuvel was altijd in de greep van de angst, klappertandend onder de dekens, bang dat de hemel naar beneden zou komen, maar ondertussen had hij een geweldig talent als schrijver. Op papier durfde Biesheuvel alles."

De ster van Josef Roubiček - Jiří Weil

Dit boek kreeg Chris aangeraden door een vriend van hem. Chris: "Het gaat over een Joodse man in Praag. De man wil niet onderduiken, maar ziet zijn wereld steeds kleiner worden, steeds ellendiger. Steeds meer wordt van hem afgepakt. "

"Het verhaal gaat over het dilemma van een Joodse man in de oorlog die zich afvraagt of hij het anderen wel aan wil doen hem te helpen onderduiken. Het wordt hem aangeboden, maar hij heeft er een moreel probleem mee. Hij vraagt zich af: kan ik mensen in gevaar brengen door ze me te laten helpen onderduiken? En daarnaast: als ik niet afgevoerd word, betekent dat misschien wel dat iemand anders wordt afgevoerd. Dat is een overweging."

Het is een behoorlijk autobiografisch boek, aangezien de schrijver ook onderdook in Praag. Jiří Weil schreef ook andere oorlogsromans, die later opnieuw zijn uitgegeven.

Chris: "Weil woonde en werkte in de jaren 30 in Rusland als communist, en heeft daar de Stalinistische zuiveringen meegemaakt. Daar heeft hij ook een prachtige roman over geschreven."

De andere drie besproken boeken waren De tuinen van Buitenzorg, van Jan Brokken, Deze waarheden, van Jill Lepore, en Patiënt Hero, van Sara Kee. Luister hier de hele aflevering.

Boekenpodcast

De NPO Radio 1 Boekenpodcast verschijnt tweewekelijks op vrijdag. Onze presentatoren bespreken in wisselende duo’s recent verschenen boeken. De podcast is hier te beluisteren of op de bekende podcastkanalen.