De verkiezingsschwalbe van Dijkhoff

Drammers zijn het. Al die vergaderende figuren, die koste wat het kost een klimaatakkoord willen sluiten, zijn niet meer dan wereldvreemde poldertijgers. Klaas Dijkhoff is duidelijk in zijn interview met De Telegraaf; Het op 21 december gepresenteerde maatregelenpakket is niet zijn akkoord en hij gaat "niet tekenen bij het kruisje."

Natuurlijk maken de ChristenUnie en D66 direct duidelijk dat zij heel anders in de wedstrijd zitten. Niet zo gek ook, de twee kleinste coalitiepartijen hebben hun hoop gericht op dit dossier. Voor Jetten is het de manier Klaver te overvleugelen op de kernpunten van GroenLinks; Klimaat. De ChristenUnie claimde het thema al eerder en ging de vorige Kamerverkiezingen in als één van de groenste partijen van het stel.

Gedeeltelijk gelijk

Toch heeft Dijkhoff gedeeltelijk gelijk. Hij hoeft niet zomaar zijn fiat aan de deal te geven en de kans dat het geesteskind van Nijpels woord voor woord wordt uitgevoerd is inderdaad "nihil." Maar zijn VVD heeft in het regeerakkoord wél afgesproken vol voor een 49 procent CO2-reductie te gaan en zelfs naar een 55 procent reductie in 2030 te streven. Ook heeft de partij enthousiast meegewerkt aan de klimaatwet die dat af moet helpen dwingen.

Daarnaast is merkwaardig dat de VVD-voorman vrolijk feitenvrije antwoorden geeft in het interview. Zo geeft hij kritiek op GreenPeace dat volgens hem een te streng akkoord heeft gesloten, terwijl de milieuclubs met veel bombarie juist uit het beraad zijn gestapt. Opnieuw wijst hij naar zijn kernenergie-oplossing, terwijl dat nog geen twee maanden geleden een onhaalbare kaart bleek. Geen provincie wilde zo’n centrale hebben en zonder mega-subsidies wil geen enkel bedrijf met bouwen beginnen. Om af te sluiten met het beeld dat mensen door deze plannen een Tesla in gepest worden.

Met dit soort teksten zou je haast vergeten dat zijn partijleider en premier, Mark Rutte, heel anders over deze dingen denkt. Op het Binnenhof leidde hij begeesterd het cockpit-overleg. Aan Jeroen Pauw’s talkshow tafel zegt hij stellig zelfs een 55 procent CO2-reductie op het oog te hebben. Bij CNN doet hij daar strijdvaardig nog een schepje bovenop. Volgens de VVD-leider zijn er simpelweg geen alternatieven voor een enorme klimaatrevolutie. "It can be done, no doubt."

De vroem-partij wordt rechts ingehaald

Daarmee lijkt de tackle op het klimaatakkoord vooral een verkiezingsschwalbe van Dijkhoff. Hij valt opzichtig over afspraken en grijpt huilend naar zijn scheenbeen in de hoop makkelijk te kunnen scoren bij de kiezer. De "vroem-partij" wordt namelijk al maanden rechts ingehaald als het om klimaat gaat. Het Forum voor Democratie ageert sinds haar oprichting tegen de "groene gekte" en het is CDA-baas Buma die al eerder waarschuwde voor een "Fortuyn-revolte" en weigerde "te tekenen bij het kruisje."

De kritiek is daarom electoraal gezien begrijpelijk. In een belangrijk verkiezingsjaar staat er wellicht te veel op het spel om pijnlijke maatregelen te nemen. Slimme spindoctors kunnen vast uitleggen dat het veel te gevaarlijk is om op te boksen tegen De Telegraaf op oorlogspad. De peilingen en kiezersonderzoeken zullen vast laten zien dat de kiezer niet zit te wachten op een vloedgolf aan milieumaatregelen.

Treurig is wel dat het dalende draagvlak voor de duurzame revolutie vooral op het conto komt van de Cassandra’s van het Binnenhof zelf. Zij kiezen ervoor om hun keuzes -49 procent reductie- en oplossingen -een klimaatakkoord als polderproject- niet uit te leggen. Liever schieten ze met scherp op hun eigen geesteskinderen om zo in de gunst van de kiezer te komen. Als zelfs de verantwoordelijken hun voorstellen affakkelen, waarom zou jij daar dan anders over denken? De schwalbe van Dijkhoff is daarom eigenlijk extra onbegrijpelijk: De VVD valt over de eigen regeerafspraken om in een regering blijven.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV.