Cultuur & Media
EONOS

Te land, ter zee en in de lucht: wat is leuker dan iemand op z'n plaat te zien gaan?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Te land, ter zee en in de lucht: wat is leuker dan iemand op z'n plaat te zien gaan?

Te land, ter zee en in de lucht; wie is er niet mee groot geworden? Vrij veel Nederlanders, zo bleek vorige week zaterdag, toen miljoenen mensen afstemden op een speciale jubileumuitzending. Bedenker René Stokvis schoof aan bij Langs de Lijn En Omstreken: "Ik moet er nog steeds elke keer gigantisch om lachen, maar ook mijn kleinkinderen zitten te klappen."

Wat is het succes van Te land, ter zee en in de lucht?

Stokvis bedacht het programma zo'n 50 jaar geleden, toen hij in de krant een foto zag van een piloot die van de Tower Bridge afvloog met een soort paraglider. "Toen dacht ik: zelfgemaakte vliegtuigen, een toren, springen. Dat stelde ik voor bij de TROS en ik kreeg de kans om dit te gaan doen…" In 1973 begon het programma als Vlieg er eens uit.

Voordat het begon, moest Stokvis zelf eerst wel testen: "Ik heb me achter een speedboot in Vinkenveen aan een vlieger omhoog laten hijsen. Een collega voer 40 meter voor me en ik wees omhoog als ik hoger moest en omlaag als het te hoog moest. Op een gegeven moment voelde ik: dit is de juiste hoogte, 8,5 meter."

De eerste aflevering werd opgenomen in Enkhuizen, hieronder is de editie van 1974 te zien:

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Overigens waren er maar drie of vier echte kandidaten, vertelt Stokvis. "De rest heb ik geregeld via een meneer die stuntmensen leverde aan speelfilms. Maar na de eerste uitzending hadden we meer dan 100 inschrijven…"

Johan Vlemmix

Recorddeelnemer Johan Vlemmix heeft een groot deel van zijn bekendheid te danken aan het programma. Meer dan 100 keer deed hij mee. Hij snapt wel waarom het zo populair is: "Dit is echt amusement. Iedereen kan meedoen. En wat is er leuker dan iemand gigantisch op z’n plaat te zien gaan…", grinnikt hij.

Stokvis beaamt dat: "Het is een soort tekenfilm-effect. Een tekenfilm werkt alleen op het moment dat er steeds de dreiging is dat iemand op z’n bek gaat. Maar we produceerden wel zo dat het ook mogelijk was om een topprestatie te leveren", vertelde hij. "Je hoeft niet sterk te zijn, je hoeft niet beroemd te zijn, je hoeft niet hard te kunnen lopen. Je kunt één minuut een ster zijn. Een moment of fame."

Vlemmix heeft overigens halsbrekende toeren uitgehaald. Ook aan Vlieg er eens uit deed hij mee, waar hij verkleed was als Sinterklaas. "Het was in de zomer en dan is er geen Sinterklaas, dus ik zei: ik ga met een raket terug naar Spanje. Dus ik stak die raket aan, maar dat was eigenlijk gewoon een hele grote vuurwerkbom. Ik sprong te snel, dus die vuurwerkbom ging onder mijn mijter. Nou, ik had alles verbrand, tot op m’n onderbroek…"

Op een ander moment raakte hij de nok van een gebouw en brak hij ribben. Stokvis heeft zich regelmatig afgevraagd waarom Vlemmix nog in leven was: "Ik heb regelmatig in de regiewagen gedacht: volgens mij heb je nu je bekken gebroken…"

Comeback

De kijkcijfers van de jubileumuitzendingen waren goed (zo’n 2 miljoen), dus je vraagt je af of het programma, wat in 2010 stopte, niet toe is aan een terugkeer. Stokvis vindt van niet: "Het is mooi geweest". Johan Vlemmix zit er daarentegen wél op de wachten: "Er is veel op tv, maar zo’n spectaculair en goed programma, dat missen we. Het liefst zou ik weer mee willen werken."

Ster advertentie
Ster advertentie