Wetenschap & Techniek
BNNVARA

Zeegras verdwijnt en dat is heel erg

foto: Vroege Vogelsfoto: Vroege Vogels
  1. Nieuwschevron right
  2. Zeegras verdwijnt en dat is heel erg

Het is net gras, maar dan anders. Ooit waren de Waddenzee en de Zeeuwse delta begroeid met zeegras. Daar is nauwelijks iets van over. Gelukkig beginnen zeegrasvelden zich op sommige plekken in de Europa te herstellen door verbeterde waterkwaliteit. Helaas loopt Nederland achter. Dat vertelt milieukundige Marieke van Katwijk van de Radboud Universiteit in Vroege Vogels.

De omstandigheden voor herstel zijn nog steeds niet optimaal in Nederland. Ons zeewater is bijvoorbeeld op veel plaatsen te voedselrijk. Dat komt mede door de landbouw en industrie. Ook is het voedselweb verstoord op andere plaatsen, vermoedt Van Katwijk. Dus loopt Nederland een beetje achter, blijkt uit Europees onderzoek waarbij Van Katwijk betrokken is.

Zeegras is heel belangrijk

Nu kun je denken, 'zeegras, waarom is het zo erg dat het verdwijnt uit de Nederlandse wateren?' Nou, zeegras is heel belangrijk. Het vangt bijvoorbeeld zand en slib vast tussen de wortels waardoor het water helderder wordt. Daarnaast blijft door zeegras de zeebodem op hoogte. Daardoor slaan golven minder hard tegen de kust en wordt kusterosie tegengegaan.

Bovendien is zeegras belangrijk voedsel voor dieren zoals rotganzen. Het is ook nog eens een kraamkamer. Zeegrasvelden zijn perfecte crèches voor jonge garnalen, haring en zeenaalden. Het dient als een schuilplaats voor kleine dieren en last but not least dienen zeegrasvelden als opslagplaats voor CO2. Daarmee spelen ze een belangrijke rol in de strijd tegen klimaatverandering.

Zeegrasmatrassen

Een groot probleem dus, het verdwijnen van dat zeegras. Tot het jaar 1930 ging het goed met het Nederlandse zeegras. Hoe onze westelijke Waddenzee er in het verleden uitzag, is duidelijk te zien op een kaart uit 1869. Er stond in die tijd ruim zesduizend hectare aan zeegras.

Zeegrasoogst, bron: Historische Vereniging Wieringen

Het zeegras werd in kaart gebracht omdat het economisch een grote rol speelde in Nederland in die tijd. Vele gezinnen in de Wieringen en op Texel waren afhankelijk van het zeegras. Ze oogsten het en het werd gebruikt in matrassen, zeegrasmatrassen.

Zeegrasziekte en de Afsluitdijk

Na 1930 ging het hard achteruit met de zeegrasvelden. Daar waren twee redenen voor: aan alle Atlantische kusten brak een zeegrasziekte uit: wasting disease (wierziekte). En door de aanleg van de Afsluitdijk veranderde de zeebodem drastisch: er kwamen geulen waar eerst zandplaten zaten en omgekeerd. Kortom alles verschoof. Maar wat nu precies het zeegras de das om heeft gedaan, valt nu niet meer te zeggen.

Hoe zeegras uit onze zeeën verdween

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie