Geschiedenis
BNNVARA

Het jaar 1698: waarom werd Manneken Pis voor het eerst aangekleed en hoe stierf de dodo uit?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Het jaar 1698: waarom werd Manneken Pis voor het eerst aangekleed en hoe stierf de dodo uit?

1698, niet een jaar waardoor je gelijk aan een historische gebeurtenis denkt, maar er gebeurde genoeg. In Jaren die ook Geen Lieverdjes Waren (J.G.L.W) bespreken ze de schaduwkanten van een jaar dat ver achter ons ligt. Zo kwam er in 1698 een einde aan een dier met een mythische status: de dodo en werd in datzelfde jaar Manneken Pis aangekleed.

JGLW - 1698

Het kleine beeldje van Manneken Pis kenmerkt de hoofdstad van België. Sylvie Jacobs, van de Musea van de Stad Brussel waar het oudst bewaarde kostuum van Manneken Pis in de collectie zit, weet alles over de toeristische trekpleister van de stad. "De traditie om Manneken Pis aan te kleden gaat minstens terug tot 1615." Veel eerder dus dan 1698, maar van het jaartal 1698 zijn daadwerkelijke bewijzen gevonden dat er kleding is geschonken aan Manneken Pis.

Om banden met de bevolking aan te halen kreeg Manneken Pis vier keer per jaar bij bijzondere gelegenheden een kostuum aan. Tegenwoordig krijg het beeldje iets vaker per jaar een kostuum aan, maar liefst 130 keer per jaar krijgt hij iets aan. Er is zelfs een heuse kalender waarin alle datums te vinden zijn.

Het einde van de dodo

De dodo, hij leeft al ruim drie honderd jaar niet meer. In 1698 schreef Roelof Diodati de gouverneur van Nederlands-Mauritius in een brief naar Nederland dat de dodo zijn laatste adem had uitgeblazen. Wanneer de dodo precies uitstierf is niet bekend, want de vogel leefde op een onbewoond eiland. De dodo heeft een beetje een sukkelig-imago, onterecht denkt Auke-Florian Hiemstra, bioloog bij Naturalis.

Hiemstra vertelt dat de vogel, die tot de duivenfamilie behoort, zich helemaal had aangepast aan zijn omgeving. Hij kon niet vliegen en hij legde zijn eieren op de grond. Met de komst van diverse schepen die aanlegden op het eiland Mauritius kwamen er niet alleen mensen op het eiland maar ook ratten, katten, honden en varkens. "Dat zijn allemaal beesten die wel een dodo-ei wilden eten. Tegenwoordig maken vogels hun nesten hoog in bomen, om te voorkomen dat dieren hun eieren opeten. Waarschijnlijk is daardoor de dodo aan zijn einde gekomen."

JGLW - 1698

Jaren die ook Geen Lieverdjes Waren - JGLW

We zijn ongeveer halverwege 2020 en we kunnen nu eigenlijk al wel zeggen: dit jaar gaat de geschiedenisboekjes in als een venijnig jaar. Ieder jaar heeft natuurlijk z'n schaduwzijde, in JGLW bespreken Wouter Bouwman en Roelof de Vries de rafelrandjes van een jaar dat achter ons ligt.

Ster advertentie
Ster advertentie