Had Nederland vroeger veel minder bos dan nu?
- Nieuws
- Had Nederland vroeger veel minder bos dan nu?
Natuurorganisaties voeren actie om ontbossing tegen te gaan, want het is niet vanzelfsprekend dat dat er is. Toch stond ons land er vroeger nog slechter voor: volgens Staatsbosbeheer bestond Nederland in 1850 voor slechts 1 procent uit bos. Klopt die uitspraak? Dat onderzoekt Ruben Messelink in Feit of Fictie.
Directeur Harrie Hekhuis van Staatsbosheer richtte zich in Nieuwsuur tot de regering, hij wil dat er een duidelijker bosbeleid. Veel natuurorganisaties bekritiseren Staatsbosbeheer omdat het teveel bomen zou kappen. Staatsbosbeheer zegt dat het juist bomen kapt om de biodiversiteit te verhogen. Daarnaast zei Hekhuis dat Nederland dus een stijgende lijn kent wat betreft bosbouw, want vroeger was het volgens hem veel minder.
Het bos was schaars
Volgens Mart-Jan Schelhaas, onderzoeker Europese bosbouw bij Wageningen University and Research, klopt het zeker. Bos was zo'n 150 jaar geleden behoorlijk schaars in ons land. "Dit weten wij onder andere uit gegevens van het Kadaster en oude kaarten en rapporten uit die tijd."
Dik van der Meulen schreef het boek Het bedwongen bos, Nederlanders & hun natuur. Ook hij bevestigt de uitspraak van Staatsbosbeheer. "De ontbossing is al begonnen in de 9de eeuw. De voornaamste reden is dat we het hout nodig hadden om huizen en schuren te bouwen en voor brandhout. Vanaf de Middeleeuwen begon de bevolking nog sterker te groeien, dus de druk op het bos werd steeds groter."
Het omslagpunt
Toch is er op een gegeven moment een omslagpunt geweest. Na het absolute dieptepunt kwam er een stijgende lijn in de bebossing van Nederland. "In de late 19e eeuw is er een techniek uitgevonden om zogenoemde gronden, zoals stuifzanden, te herbebossen. Vanaf dat moment kon dat op veel grotere schaal." Daarnaast zorgde de komst van kunstmest er ook voor dat er weer meer bomen konden gaan groeien. Mark van Benthem, directeur van Probos, vertelt dat er door de uitvinding van kunstmest minder schapen nodig waren om de landbouw in stand te houden. "Dat proces was niet meer nodig. De woeste gronden konden anders ingevuld worden." Bomen kregen meer ruimte om te groeien.
Inmiddels bestaat Nederland voor zo'n 11 procent uit bos. Dat is een flinke stijging ten opzichte van 1850. Desondanks bungelt Nederland nog altijd onderaan Europese lijstjes.
'Nederland bestond een eeuw geleden voor slechts 1 procent uit bos'
Radio EenVandaag
Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.
Gerelateerd
