Cultuur & Media
AVROTROS

'Het coronavirus zet huidige denkkaders onder druk'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Het coronavirus zet huidige denkkaders onder druk'

De coronapandemie is nog maar een paar weken oud, maar zelden zien we dat er zulke vergaande maatregelen worden genomen. Volgens cultuurfilosoof Jelle van Baardewijk hebben grote crises invloed op ons denken: het huidige, individualistische denkkader staat onder druk.

{podcast audio="125585" caption="#211 - De coronacrisis: druk op ons denkkader" }
Als voorbeeld van een crisis die invloed had op ons denken en op onze omgangsvormen, noemt hij de aidsepidemie in de jaren ’80 van de vorige eeuw. "Dat was een crisis die ook iets te zeggen had. Het was niet alleen medisch. Het vertelde ons ook: die vrije seksualiteit, dat is niet veilig. Dat klopt niet helemaal. We zijn preutser geworden door die aidsepidemie."



Grenzen

Van Baardewijk trekt een parallel met het heden. "We zitten nu al in een beschermende reflex. Thuis, nadenken over wat we wel en niet willen, grenzen trekken."
"Ik denk wel dat deze crisis een groter gevoel van bewustzijn triggert, dat de manier waarop wij leven in allerlei opzichten op haar grenzen stoot en daarover heen gaat." Als voorbeeld noemt de cultuurfilosoof de ecologische problematiek en onze afhankelijkheid van China op het gebied van technologie.

Rauwe hond

Maar de basis is toch dat iemand in China een niet goed doorgekookte hond heeft gegeten op een foodmarket in Wuhan. Als hij dat niet had gedaan, had de wereld nu niet in de stress gezeten. “In de kern denk ik dat we al langer voelen dat de op zelfontplooiing van het individu gerichte wereld, dat die schoen wringt.” Van Baardewijk signaleert een grote behoefte aan solidariteit.
"Ik denk dat de crisis laat zien dat de welwillendheid onder mensen leeft", vervolgt Van Baardewijk. Iets wat je vaker ziet in crisissituaties. "En het belangrijkste in deze crisis is dat we zien dat het idee dat de wereld draait om individuen, met overheden die zowel de burger wantrouwen en vice versa, dat denkkader staat nu echt wel onder druk, hoor."

Jelle van Baardewijk: filosofie in crisistijden

Ster advertentie
Ster advertentie