Cultuur & Media
VPRO

Melcher de Wind: 'Dit boek was zijn reden om Auschwitz te overleven'

foto: Meulenhoff, uitgeverijfoto: Meulenhoff, uitgeverij
  1. Nieuwschevron right
  2. Melcher de Wind: 'Dit boek was zijn reden om Auschwitz te overleven'

Eddy de Wind (1916-1987) was arts en psychiater. Hij overleefde Auschwitz en schreef daarover een aangrijpend boek: Eindstation Auschwitz. Het boek bereikte nooit het grote publiek. Tot nu: 75 jaar na het uitbrengen, brengen zijn kinderen het boek van hun vader uit in 30 laden. En dat precies 75 jaar nadat de Russen het kamp bevrijdden.

Zijn zoon Melcher de Wind is historicus en reisde naar Polen in het voetspoor van zijn vader. Pieter van der Wielen spreekt met hem in Nooit Meer Slapen.

{podcast audio="123991" caption="Melcher de Wind over het boek Eindstation Auschwitz, geschreven door zijn vader: " }

Buitengewoon: in het kamp geschreven

Eddy de Wind schreef zijn boek in Auschwitz. "We kunnen ervan uit gaan dat dit het enige boek is wat daar echt is geschreven. Er zijn wel wat andere teksten gevonden. Want mensen schreven soms stukken, als een soort dagboek, en verstopten ze dan in flessen. Maar geen ander boek is echt in Auschwitz geschreven. Er bestaat geen andere dan deze," vertelt de zoon van Eddy, Melcher de Wind.

Eindstation Auschwitz vond in het leven van de schrijver nooit de ingang bij het grote publiek. "Dat was een grote teleurstelling voor mijn vader. Hij heeft op een gegeven moment besloten dat hij moest overleven, zodat hij dit verhaal door kon vertellen, zodat het nooit meer zou gebeuren. Maar toen hij zijn boek wilde uitbrengen, en hij zijn ziel op tafel legde, waren mensen niet geïnteresseerd. Ze hadden geen zin in zijn boek."

Overleven

Toen zijn vader gevangen zat, wilde hij niet meer. Wat hij had gezien en had meegemaakt was zo verscheurend. Dat schreef hij in zijn boek en vertelde hij zijn kinderen. "Hij wilde gaan liggen en sterven. Maar een meisje of jonge vrouw had hem gezegd dat hij moest blijven leven. Blijven leven, en het verhaal over Auschwitz aan iedereen vertellen. Mijn vader vond een schrift in de barakken van de SS en daar is hij meteen in gaan schrijven."

'Om de kampen te overleven had je mazzel nodig. De selectie ging snel. Maar als je mazzel kreeg, moest je die ook aangrijpen.'

Zijn grote wens

"Het was een grote wens van mijn vader dat dit boek uitgegeven zou worden." Maar toen er opeens belangstelling bleek, was het toch een proces om het daadwerklijk aan de wereld te geven. "Zijn volgeschreven schrift was altijd iets van ons, van de familie. Als je het dan naar buiten brengt, dan weet je niet wat erover je heen komt."

Quote

Het is een beladen erfenis die je krijgt

Melcher de Wind

"Maar we hebben besloten om het uit te brengen, gelukkig, dat kon ook niet anders. En daar zijn we ontzettend trots op. De geschiedenis heeft ons allemaal heel veel pijn gedaan maar dit boek is heel verbindend. Ik ben blij dat we dit verhaal, namens onze vader, mogen aanbieden. Er zit zo veel liefde en hoop in en ik ben blij dat we het kunnen delen met de wereld. Ik ben heel trots op mijn vader. Het voelt als een overwinning."
Ster advertentie
Ster advertentie