Buitenland
VPRO

Waarom Orbán door de Europese Unie is geradicaliseerd

foto: ATTILA KISBENEDEK / AFPfoto: ATTILA KISBENEDEK / AFP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom Orbán door de Europese Unie is geradicaliseerd

"Europa oogst in Midden- en Oost-Europa wat het in de afgelopen periode heeft gezaaid. De EU heeft haar belofte van een sociale markteconomie, zoals vastgelegd in het Verdrag van Lissabon uit 2007, niet waargemaakt. En Europeanen zijn niet gek. De Gele Hesjes in Frankrijk niet, noch de burgers in Hongarije." Dat stelt Mathieu Segers, hoogleraar Europese geschiedenis aan de Maastricht University, in Bureau Buitenland.

Aanvankelijk was de Hongaars premier Viktor Orbán een hele constructieve kracht binnen Europa. Vervolgens is hij geradicaliseerd, mede door de koude opstelling van de EU zelf ten tijde van de krediet- en Eurocrisis.

Help, de jaren twintig komen eraan



Orban is in de ogen van Segers vooral een pragmatisch politicus: "Veel Hongaren hadden, na aansluiting bij de EU en de zegeningen van het vrije verkeer van kapitaal, leningen of hypotheken afgesloten in euro's. Ook de Nederlandse Rabobank en ING waren heel actief in Hongarije."

"De Hongaren moesten die hypotheken afbetalen met een salaris dat nog werd uitbetaald in de Hongaarse forint. Toen deze munt bij de wereldwijde financiële crisis hard onderuit ging, zijn ook heel veel Hongaren kopje onder gegaan. Dat was een drama."

Klap in het Hongaarse gezicht

"Hongarije heeft toen meerdere malen bij de EU aangeklopt, met verzoek om steun. Maar Brussel gaf geen sjoege. De Hongaren moesten het zelf maar uitzoeken. Toen daar de eurocrisis van 2010 overheen kwam, zagen de Hongaren dat Italianen en Grieken wel leningen kregen. Dat was een klap in het gezicht. Ze voelden zich tweederangsburgers in Europa. Dit leidde ook tot de opkomst van de extreemrechtse partij Jobbik in Hongarije. Orbán wilde op rechts geen electoraal gat laten vallen en is zo geradicaliseerd."

Volgens Mathieu Segers kun je hier heel goed het failliet zien van het liberale project dat de EU was, en nog steeds is. Maar er is hoop: “De EU kan nog steeds bewijzen dat haar belofte van een sociale markteconomie niet vals is.”

Ster advertentie
Ster advertentie