Twee jaar na AVG: 'Voor rechter slepen en boete opleggen!'

In 2019 kreeg de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) 27.871 klachten binnen over organisaties in Nederland die zich niet aan de wet houden. Met een bezetting van iets meer dan 180 man - werknemers die bovendien nog tal van andere taken op hun bord hebben - is dat nauwelijks bij te benen. Meldingen blijven onbeantwoord, klachten worden niet onderzocht, ontdekte Argos.

{podcast audio="131554" caption="Datahonger te lijf met de AVG. Werkt dat?" }

Volgens onderzoeker en privacyjurist Axel Arnbak krijgt de AP veel te weinig financiering. "Voor de Autoriteit Persoonsgegevens geldt: naarmate de technologie voortschrijdt, neemt hun takenpakket gigantisch toe. Maar de groei van de organisatie staat totaal niet in verhouding daartoe. 180 werknemers is veel te weinig en dat is een groot probleem."

Andere landen

Nederland is niet het enige land waar de toezichthouder het werk niet aankan. “De toezichthouders hebben volstrekt onvoldoende middelen’, zegt Sophie in ‘t Veld, een Europarlementariër die zelf betrokken was bij de totstandkoming van de nieuwe privacywet.

Volgens haar hebben vrijwel alle Europese toezichthouders "te weinig geld, te weinig mankracht en te weinig technische kennis in huis. Als je de budgetten van al die toezichthouders bij elkaar optelt dan kom je op tussen de 300 en 350 miljoen per jaar. Dat is wat Facebook in twee weken te verteren heeft. Dus dat is een volstrekt ongelijke strijd. De handhaving is echt problematisch."

Om te voorkomen dat de privacywet een papieren tijger wordt, zijn volgens In ‘t Veld daarom drastische maatregelen nodig. "Strikt genomen zijn de nationale overheden in overtreding van de AVG, omdat de AVG voorschrijft dat ze voldoende middelen moeten geven. We zijn nu twee jaar na de vankrachtwording van de AVG en ik zou zeggen: nu gewoon snoeihard al die lidstaten voor de rechter slepen en een dikke boete opleggen!"

Achterstanden

De AP erkent het gebrek aan menskracht. "We hebben serieuze achterstanden", zegt voorzitter Aleid Wolfsen. Samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft hij opdracht gegeven voor onafhankelijk onderzoek. Daaruit moet blijken hoeveel de toezichthouder moet uitbreiden om zijn taak goed uit te kunnen voeren. "Het zou mij zeer verbazen als er niet uit zou komen dat we fors moeten groeien", zegt Wolfsen. Volgens hem is het vervolgens aan het ministerie om met een passend budget over de brug te komen.

Twee jaar na de invoering

met de uitvoering van de AVG. Uit een enquête, dit najaar uitgevoerd door masterstudenten Journalistiek, blijkt dat 84 van de 110 onderzochte gemeenten op dat moment niet voldoen aan de vereisten van de AVG-wet.

Bovendien combineren minstens 26 gemeentelijke toezichthouders hun functie met een andere baan binnen de gemeente. Een constructie die zowel toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens (AP) als Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) niet wenselijk vinden.

Ruim 40 procent van de geïnterviewde toezichthouders zegt dat hun gemeente onvoldoende maatregelen neemt om de persoonsgegevens van de burgers te beschermen. 20 procent zegt zelfs actief te worden tegengewerkt door de eigen organisatie en maakt zich zorgen over de bescherming van de persoonsgegevens.

Meer journalistiek speurwerk?

Argos is het onderzoeksjournalistieke programma van de VPRO en HUMAN. Je hoort Argos op zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur op NPO Radio 1. Terugluisteren kan via je favoriete podcastapp of via de website van Argos. Volg Argos ook via Facebook en Twitter.