Geen tolk bij aanslag Utrecht: 'Eng dat je niet weet wat je moet doen'

Iris Wijnen is één van hen. Ze zag onderweg naar huis veel politie op straat en wist zeker dat er iets belangrijks gebeurd was. Toen ze thuis de televisie aanzette: ze kreeg een persconferentie zonder tolk voorgeschoteld. Wel was er ondertiteling. "Maar die was heel slecht", vertelt ze met behulp van een gebarentolk in NOS Met het Oog op Morgen.

Wijnen kan goed liplezen. Daardoor zag ze al snel dat er een aanslag gebeurd was. Maar andere belangrijke instructies gingen aan haar voorbij. De oproep om binnen te blijven bijvoorbeeld. Hoewel ze niet in Utrecht woont, beangstigt het haar wel dat ze dit soort informatie mist. "Als er iets ergs gebeurt in je omgeving en je weet bijvoorbeeld niet dat je binnen moet blijven dan is dat heel eng."

Liplezen, liplezen, liplezen

Wijnen verloor haar gehoor toen ze zes maanden oud was. Hoe het is om doof te zijn? "Ik weet niet beter." Ze ging naar een basisschool voor slechthorende kinderen en volgde de reguliere havo. Zonder tolk, want gebarentaal had ze nooit geleerd. "Ik moest alles volgen via liplezen. Dat was heel zwaar, maar het is gelukt."

Pas op haar dertigste besloot ze alsnog gebarentaal te leren. "Ik merkte dat er veel miscommunicaties waren. En het liplezen was zo zwaar dat ik vaak doodmoe en met hoofdpijn thuis kwam. Je zit namelijk de hele dag op een paar vierkante centimeters van iemands gezicht te staren."

Zodra ze haar eerste gebaren leerde, begon haar leven te veranderen Voor mij is het eigenlijk alles in één." Veel dingen gingen een stuk makkelijker. "De handen worden gebruikt, je hebt mimiek en dan komt er ook nog lichaamstaal bij.

Wijnen: "Gebarentaal heeft mijn leven verrijkt"