Achtergrond
KRO-NCRV

Waarom wij steeds meer op machines gaan lijken

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom wij steeds meer op machines gaan lijken

Het is een bekend angstbeeld: robots die steeds intelligenter worden en meer menselijke eigenschappen krijgen. Maar gaan wij andersom eigenlijk niet steeds meer op machines lijken?

Angstscenario’s

Volgens cultuursocioloog Siri Beerends ligt de focus te veel op de angstscenario’s van kunstmatige intelligentie. Het zou de mensheid en de wereld overnemen. Volgens haar is het belangrijker om na te denken hoe wij onder invloed van technologie zélf veranderen. "We zitten 24/7 op internet, we praten met digitale assistentes en we laten ons steeds vaker bijsturen door algoritmes."

Het algoritme beslist

Zo gebruikt de overheid algoritmes om risicoburgers op te sporen. Bij de politie worden de algoritmes gebruikt om te kijken in welke wijken ze gaan surveilleren. Werkgevers kunnen mensen laten beoordelen door een algoritme in de sollicitatieprocedure om te kijken welke persoon er wel of niet in aanmerking komt voor de nieuwe functie. "We doen steeds minder een beroep op onze eigen zintuigen," zegt Beerends. "In die zin worden wij mensen steeds voorspelbaarder, omdat we onszelf als automaten gaan gedragen." Dus net zo controleerbaar, programmeerbaar én stuurbaar als een machine.

Beerends benadrukt dat algoritmes goede dingen kunnen doen. Zo zijn ze bijvoorbeeld goed in het voorspellen van het ziekteverloop van bepaalde vormen van kanker. Maar er zijn ook keerzijden. "Algoritmes zijn niet altijd geschikt om menselijk gedrag goed te voorspellen." Algoritmes kunnen volgens Beerends verkeerde verbanden leggen of afwijken doordat ze gevoed zijn met eenzijdige data. Daarnaast zijn sommige algoritmes ontwikkeld vanuit een 'big data verdienmodel'.

Quote

Algoritmes zijn meningen verpakt in code

Cathy O'Neil

Beerends haalt wiskundige Cathy O’Neil aan. Zij zei hierover: "Algoritmes zijn meningen verpakt in code". Een algoritme legt menselijke eigenschappen vast in systemen. Mocht je zelf beoordeeld worden door een algoritme, dan kom je er moeilijk achter welke aannames er achter de uitkomst schuil gaan en je kunt je er moeilijk tegen verzetten.

AI AI BARBIE

Siri Beerends werkt als schrijver en cultuursocioloog bij SETUP. Ze neemt deel aan projecten die het ethische debat rondom AI, robotica, big data en algoritmisering voeren. Dit jaar onderzoekt ze met SETUP Utrecht de rol van AI in de relatie tussen ouders en kinderen. Welke rol neemt artificiële intelligentie in bij de opvoeding? Speelgoed kan de morele keuzes van kinderen bijvoorbeeld beter beïnvloeden dan mensen, werd onlangs onderzocht. Dit doet Medialab SETUP in samenwerking met Waag.

Gaan we versmelten met onze technologie? Lees verder op NPO Focus.

Ster advertentie
Ster advertentie